3D-printen begint in proeftuin Westerbork

Jan Geerts is, naast eigenaar van de proeftuin, ook eigenaar van een bedrijf dat controlemallen maakt voor de auto-industrie. Hij loopt graag voorop in zijn vak. Dus toen hij in 2016 een onderzoek las van PwC waaruit bleek dat over een aantal jaar 40% van de onderdelen in de maakindustrie geprint wordt, was zijn nieuwsgierigheid direct geprikkeld. Geerts vertelt: “Toen ik op zoek ging naar informatie, bleek dat de kennis over 3D-printen vooral rondom Eindhoven gecentreerd was. Hier in het noorden was niks, terwijl er veel bedrijven zijn die behoefte hadden aan meer informatie over 3D-printen. Dus toen heb ik de stoute schoenen aangetrokken en ben ik in 2019 gestart met een proeftuin 3D-printen.”

Proeftuin vol printers

Inmiddels staan er in Westerbork 11 3D-printers, allemaal met andere technieken en kenmerken. Een echte proeftuin dus, waar bedrijven uit de regio welkom zijn om de kansen van industrieel 3D-printen te verkennen. De proeftuin werkt met een lidmaatschapsstructuur: bedrijven kunnen tegen een vast maandbedrag onbeperkt seminars volgen, een dagdeel per maand komen werken met de printers en hebben toegang tot een online studieomgeving.

Geerts: “We hebben daarnaast drie engineers in dienst die alles van 3D-printen afweten. Zij ondersteunen de bedrijven bij het verkennen van de mogelijkheden voor hun product, het leren werken met de printers, maar ook in het maken van tekeningen voor 3D-prints. En we printen ook in opdracht, bijvoorbeeld prototypes van protheses en machineonderdelen.”

“Kennis van 3D-printen is een must”

Inmiddels zijn er 27 bedrijven samengebracht in de proeftuin. Geerts had gehoopt dat het er inmiddels meer zouden zijn, een stuk of 60. Hij vertelt: “Ik had op meer bedrijven gerekend, maar ondernemers zien het belang nog niet van 3D. Ik denk dat het écht een must is om te weten hoe het werkt: je hebt de kennis nodig om voorop te blijven lopen.”

De 27 samengebrachte bedrijven, variërend van printerleveranciers tot mkb’ers op het gebied van waskommen, muziekinstrumenten en audio-oortjes, hebben elkaar in de proeftuin goed gevonden. Veel bedrijven kopen uiteindelijk een 3D-printer en gaan er, met een beetje hulp van Binder3D, zelf mee aan de slag. En wat Geerts nog mooier vindt: door de proeftuin ontstaan er samenwerkingen tussen bedrijven die elkaar anders niet gevonden hadden.

EFRO-subsidie Proeftuinen

De proeftuin helpt bedrijven in Noord-Nederland om de stap van analoog naar digitaal te maken: oude productiemethodes worden vervangen door 3D-printen, wat vaak goedkoper is. De transitie van analoog naar digitaal bevorderen is ook een van de doelstellingen in het Europese subsidieprogramma EFRO (het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling). Het Samenwerkingsverband Noord-Nederland kende de subsidie Proeftuinen toe, waarmee 40% van de kosten gedekt zijn. De provincie Drenthe betaalt voor 10% mee aan het programma. De rest betaalt Geerts uit zijn eigen organisatie.

Geerts: “Zonder subsidie hadden we dit niet kunnen realiseren. De subsidie biedt ruimte om onderzoek te doen, de loonkosten te dragen en, het belangrijkste, de printers aan te schaffen. Dat is een behoorlijke investering.”

Brainport in Westerbork

Volgend jaar loopt de subsidie af, maar Geerts wil daarna doorgaan als kenniscentrum voor 3D-printen: “Na een trage start door de coronapandemie, loopt de proeftuin nu heel goed. We kunnen ons nog niet meten met Brainport in Eindhoven, maar op kleine schaal doen we hier al precies hetzelfde: kennis delen over 3D-printen. En daar ben ik trots op.”