RIS3: Strategie voor het Noorden

De ontwikkelkansen voor het noorden liggen in 4 grote transities, die zijn vastgelegd in de regionale innovatiestrategie (RIS3). Deze transities zijn geen doel op zich, maar bieden ontwikkelkansen voor een duurzame en brede welvaart. Deze kansen willen we als regio de komende jaren benutten. Dit doen we onder andere samen met mkb’ers, grote bedrijven, kennis- en onderwijsinstellingen, netwerk- en clusterorganisaties, maatschappelijke organisaties en eerstelijnsorganisaties (zoals Ik Ben Drents Ondernemer, Ynbusiness en GroBusiness).

Wat houden deze 4 transities in? Hoe bieden deze transities ontwikkelkansen voor een brede welvaart? En hoe gaan we als regio deze kansen de komende jaren benutten? Anders gezegd: waar gaan we in het noorden de komende jaren voor en naar welke innovatieve ideeën en oplossingen zijn we op zoek? Klik op ‘Lees meer’, bekijk de infographic en kom achter de antwoorden op deze vragen in de toelichting.  

Met de RIS3 willen we als regio – voor een brede welvaart – ontwikkelkansen benutten en nieuwe sterkten ontdekken. We proberen maatschappelijke en economische impact te maken, op basis van de 4 transities die centraal staan in de RIS3. Hierbij werken we met elkaar vanuit bestaande, onderscheidende kwaliteiten en sterkten aan nieuwe ideeën en oplossingen. We vernieuwen, leren van elkaar, verbinden én proberen uit.

De onderscheidende kwaliteiten en sterkten van Noord-Nederland zijn van groot belang binnen de RIS3, zoals de ruimtelijke kwaliteit, aantrekkelijke leefomgeving en hoge mate van welbevinden. Andere kenmerkende kwaliteiten voor het noorden zijn de korte lijnen, mkb-economie en bestaande samenwerkingsinitiatieven. Noord-Nederland heeft daarnaast een sterke kennispositie als het gaat om thema’s als agro, biobased/circulaire economie (CE), watertechnologie (WT), high tech systems and materials (HTSM), chemie en digitaal.

Op economisch en maatschappelijk gebied zorgen mondiale ontwikkelingen, zoals klimaatverandering en het tekort aan grondstoffen, en ontwikkelingen op het gebied van digitalisering en gezondheid voor grote uitdagingen. Als regio kunnen wij alleen een duurzame brede welvaart garanderen als wij deze uitdagingen omarmen en omzetten naar kansen.

Welke transities en opgaven liggen er?

In de RIS3 staan 4 transities die de brede welvaart onder druk zetten. Deze transities – ook wel maatschappelijke vraagstukken – bieden tegelijkertijd nieuwe ontwikkelkansen. Deze kansen voor vernieuwing hangen nauw samen met al bestaande activiteiten en de sterke kennis- en ondernemerspositie binnen Noord-Nederland.

Dit zijn de 4 transities die de komende jaren centraal staan:

• Van een lineaire naar een circulaire economie;
• Van fossiele naar duurzame energie;
• Van zorg naar (positieve) gezondheid;
• Van analoog naar digitaal.

Deze laatste transitie – van analoog naar digitaal – speelt ook een rol in de eerste drie transities.

Om ontwikkelkansen te benutten is het belangrijk dat de basis in de regio op orde is. Daarom spelen de volgende randvoorwaarden ook mee als het gaat om de transities en opgaven uit de RIS3: human capital, innovatief ondernemerschap, digitalisering en internationale samenwerking tussen regio’s.  

Welke rol speelt Smart Specialisation hierbij?

De transities en opgaven onderstrepen het belang van sociale en technologische innovaties. Ze vragen om nieuwe producten, processen en verdienmodellen en nieuwe vormen van organisatie en samenwerking. Ook dagen ze ons uit om slimme cross-overs te zoeken tussen de thema’s waarbinnen we in Noord- Nederland een sterke kennispositie hebben. Dit wordt ook wel het proces van Smart Specialisation genoemd.

Wat houdt de aanpak ‘Continu Entrepreneurial Discovery Process’ (C-EDP) in?

De RIS3 is tot stand gekomen in een gezamenlijk, continu en interactief proces van Entrepreneurial Discovery (C-EDP). Dit is een open en dynamisch proces, waarin alle betrokken partijen worden gestimuleerd en uitgedaagd om in wisselende samenstellingen nieuwe ontwikkelkansen te ontdekken die tot specialisaties kunnen uitgroeien. Om dit proces effectief in te richten is een goedwerkend innovatie-ecosysteem nodig.

Lees meer over de aanpak C-EDP en het belang van een goedwerkend innovatie-ecosysteem in onze Kennisbank.

Meer lezen over de RIS3 2021-2027?

Hieronder – bij downloads – vind je de samenvatting en het volledige rapport van de RIS3 voor 2021-2027. Een belangrijke bouwsteen voor de nieuwe RIS3 is het onderzoeksrapport van het HESS-project van het Joint Research Center (JRC) van de Europese Commissie (EC). HESS staat voor ‘Higher Education and Smart Specialisation’ en gaat over de rol die universiteiten en hogescholen vervullen in innovatiestrategieën. Deze case study is gebaseerd op deskresearch, interviews en workshops. Meer dan 50 Noord-Nederlandse stakeholders, vertegenwoordigers van kennisinstellingen en ondernemers hebben hieraan een bijdrage geleverd. Het rapport is hieronder als download toegevoegd.

Meedenken? We horen graag van je

Wil je zelf meedenken over de regionale innovatiestrategie van Noord-Nederland? Heb je innovatieve ideeën en oplossingen die bijdragen aan ontwikkeling van de regio? Laat het ons weten via de pagina RIS3: Denk mee en kijk terug.

Downloads

• Download bestand: RIS3 2021 - 2027 - Samenvatting (PDF)
• Download bestand: RIS3 2021 - 2027 (PDF)
• Download bestand: RIS3 - JRC Technical Report - HESS (PDF)

Innovatieprocessen zijn vooraf niet te sturen. Daarom is het belangrijk dat we de voortgang nauwkeurig blijven volgen. Op die manier kunnen we tijdig bijsturen en inspelen op veranderingen. Dit vraagt om een monitoringsysteem. Enerzijds moet zo’n systeem recht doen aan de flexibiliteit die bij de regionale innovatiestrategie (RIS3) centraal staat. Anderzijds is het van belang dat zo’n systeem houvast biedt om de innovatiestrategie effectief en efficiënt te implementeren.  

Voor de vorige programmaperiode (2014-2020) hebben we daarom de Noord-Nederlandse Innovatiemonitor ontwikkeld. Met de Innovatiemonitor krijgen we inzicht in de innovatieprestaties van het mkb in Noord-Nederland. De resultaten van de Innovatiemonitor gebruiken we als input voor de bouwstenen van de RIS3, zoals ontwikkelkansen en ondernemerschap. Ook nemen we de resultaten mee voor de ontwikkeling van nieuwe subsidie-instrumenten of de aanpassing van bestaande.

De monitor levert niet alleen veel waardevolle data op, maar zorgt ook voor verbinding tussen de verschillende partijen in het innovatieve ecosysteem. Aan de monitor zijn verschillende strategische partners verbonden. Ook neemt een groeiende groep mkb’ers deel aan het jaarlijkse onderzoek.  

Op de pagina over de Noord-Nederlandse Innovatiemonitor vind je de jaarlijkse onderzoeken terug.