MSN ontwikkelt alternatieve groene brandstofsystemen voor schepen
“Als wij ons niet hadden gespecialiseerd in nieuwe technieken denk ik niet dat we nog bestonden in deze omvang. Wij zijn op het juiste moment aangehaakt op de veranderende vraag van de markt”, zegt directeur Niek Koops van Marine Service Noord (MSN) in Westerbroek. Samen met de noordelijke scheepswerven Royal Bodewes en Royal Niestern Sander wil MSN de scheepvaart ‘vergroenen.’ Door de vervuilende diesels en zware oliën, waar veel schepen nu op varen, te vervangen door milieuvriendelijker alternatieven. Zoals vloeibaar aardgas (LNG), waterstof en methanol. Hiermee speelt MSN niet alleen zelf slim in op de toekomst, maar sluit het bedrijf ook aan op een bredere ontwikkeling: de verdere verduurzaming van Noord-Nederland.
MSN ontwerpt en produceert werktuigbouwkundige installaties voor de scheepsbouw. Jaren geleden zag het bedrijf al dat het bestaansrecht onder druk stond, doordat schepen in bijvoorbeeld China veel goedkoper gebouwd werden. “De ooit florerende Groninger scheepsbouw zwakte af. Om werkgelegenheid en bestaansrecht voor de toekomst te behouden moesten we op zoek naar alternatieven”, aldus Niek Koops van MSN. Die alternatieven zag hij in een ‘groenere’ voortstuwing van schepen. Samen met de scheepswerven en een aantal andere noordelijke toeleveranciers ging hij aan de slag.
Eerste Groninger LNG-schepen in de vaart
Met ondersteuning van EFRO Valorisatie subsidie hebben de bedrijven een bestaand schip omgebouwd tot een schip dat kan varen op LNG. Technisch bracht dat de nodige uitdagingen mee. “We moesten een efficiënte manier vinden om aardgas op te slaan. Dat kan het best als het op zeer lage temperatuur vloeibaar wordt gemaakt. Maar voordat het de scheepsmotoren bereikt moet het weer worden opgewarmd. Samen met de scheepsbouwers en andere toeleveranciers hebben we een systeem ontwikkeld waarmee dit veilig kan. Dit past heel goed in één van de doelen die het noorden met Europese subsidie wil nastreven: innoveren samen met partners. Daarnaast wilden we een LNG-bunkerschip ontwikkelen dat schepen onderweg kan voorzien van brandstof. En we hadden ambities om iets te doen met de restwarmte.” Het grootste deel van de doelstellingen is de afgelopen jaren bereikt, zo varen bijvoorbeeld de veerboten naar Borkum en Terschelling inmiddels op LNG.
Iedere vraag uit de markt levert nieuwe kennis op
Voor MSN betekent dit dat de werkgelegenheid is behouden. “Ons personeelsbestand ziet er alleen heel anders uit. Het aantal engineers is verviervoudigd en voor de organisatiekant hebben wij er nieuwe mensen bij. Medewerkers voor productie en montage werven we lokaal, maar door personeelstekort in de regio vinden we die ook in Europa en soms zelfs daarbuiten.” Niek Koops ziet de toekomst van de Groninger scheepsbouwsector zonnig tegemoet. “Dat wij ons specialiseren in alternatieven levert ook vragen op naar andere brandstoffen. Kunnen jullie iets bedenken? Is dat mogelijk? We hebben nu contact met een bedrijf in Australië dat wil weten of schepen ook op ammoniak kunnen varen. Dat hebben we nog nooit gedaan, maar gaan we proberen. Niet iedere vraag levert een opdracht op. Maar wel nieuwe kennis die we delen met de scheepswerven en andere toeleveranciers en dat gebeurt andersom ook. Dat doen we bijvoorbeeld met projectpartner New Energy Coalition, die in het verder brengen en delen van kennis een waardevolle rol kunnen spelen.”
“Wij vertrouwen elkaar”
De samenwerking in Groningen was al sterk en is dat nog steeds. Niek Koops: “De mensen passen bij elkaar. We kennen en vertrouwen elkaar. Wij zijn bereid om elkaar te versterken door kennis uit te wisselen. En het voordeel van Groningen is dat we voor aanvullende kennis ook een beroep kunnen doen op de Rijksuniversiteit, de Hanzehogeschool en het Noorderpoortcollege.” Samen met die laatste onderwijsinstelling heeft MSN een lesprogramma LNG en waterstof ontwikkeld. “We hadden in 2010 al eens een sloep op waterstof ontworpen. Die hebben we een paar jaar geleden samen met studenten van het Noorderpoort verfijnd. Twee van die jongens zijn hier nu aan de slag.” Daarnaast is een opleidingsprogramma opgezet voor nautische medewerkers aan boord van LNG-schepen.
“De markt weet ons goed te vinden en dat zal de komende jaren groeien. Grote goederenvervoerders als Maersk gaan ook op zoek naar alternatieven. De consument vraagt daar om. Dat geldt ook voor de jachtbouwers. Ze zijn welkom in het Noorden. Waar we samen de kennis hebben om oplossingen te bedenken en uit te voeren.”
RIS3
Ben jij ondernemer en geïnspireerd geraakt door het verhaal van Marine Service Noord (MSN)? Dan doe je er goed aan de Regionale Innovatie Strategie eens te bekijken.
Dit project is mede mogelijk gemaakt door Europese subsidie uit het EFRO-Programma 2014 - 2020 (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling).
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
Vul het formulier in om je aan te melden. Je ontvangt een e-mail om je aanmelding te bevestigen. We versturen de SNN Nieuwsbrief twee keer per maand.