Call grote kennis- en valorisatieprojecten (JTF)

Voor twee Groningse hightech-bedrijven begon in 2017 een groot avontuur. Ze ontwikkelden een robot die een revolutie veroorzaakt in de glasindustrie. Een Europese subsidie hielp de innovatie over de eerste drempel.

Het glas van een fles is altijd veel dikker dan strikt nodig. Het blazen van flessen en potten is een lastig proces, waarbij het eindproduct altijd van wisselende en dikwijls afwijkende kwaliteit is. Fabrikanten maken de glaswand daarom altijd extra dik en zwaar om de breukveiligheid te kunnen garanderen.

Lichter, zuiniger en milieuvriendelijker

Dankzij een slimme robot kunnen glazen flessen en potten voortaan lichter, zuiniger en milieuvriendelijker worden gemaakt. De hoogwaardige machinefabriek STT Products in Tolbert en technologiebedrijf XPAR Vision in Groningen hebben deze robot ontwikkeld.

Slim? Jazeker! De ‘Blank-robot’ kan kijken, voelen, meten, analyseren, calibreren en gelijktijdig onderhoudswerk verrichten. De machine beschikt over een arsenaal aan infrarood- en snelheidscamera’s, sensoren, lasers en specifieke software. Daarbij komt dat hij op een rail door de fabriek zoeft, op zes assen draait, beweegt en buigt en zo volautomatisch zijn opdrachten uitvoert.

“Het is inderdaad een veelzijdig apparaat waar veel technologisch vernuft in is gestopt”, beaamt Menno Kooistra. De algemeen directeur van STT Products in Tolbert is er trots op dat zijn hightech-systeem een innovatieve totaaloplossing biedt voor een hardnekkig probleem in de glasindustrie. 

Plakkerige productie

Het grootste probleem bij de productie van flessen en potten is, dat roodgloeiend vloeibaar glas tijdens het blazen aan de mal blijft kleven. Daarom wordt er in de fabriek voortdurend gesmeerd. Dit gebeurt, opmerkelijk genoeg, nog steeds op traditionele en handmatige wijze. Een werknemer smeert de mallen ieder kwartier met een kwast.  

De Blank-robot van XPAR en STT Products maakt dit belastende en riskante handwerk overbodig. Het systeem analyseert en bewaakt voortdurend het gietproces. Een spuitarm brengt secuur en gelijkmatig de juiste hoeveelheid smeringsvloeistof aan. Met als resultaat, dat de kwaliteit van de productie stabiel is en dat er 30 procent minder glas nodig is voor het maken van een fles. 

Kooistra: “De besparing leidt tot forse CO2-reductie en dus milieuwinst. Ook heeft de fabriek veel minder afval. Voorheen vond de kwaliteitscontrole plaats aan het eind van de lijn en moesten er soms tienduizenden afgekeurde flessen worden vernietigd. Onze machine bespaart een berg grondstof en afval.”

EFRO-subsidie Valorisatie

De Groningse innovatie draagt zo bij aan een van de doelstellingen uit het Europese subsidieprogramma EFRO (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling): de overgang van een lineaire naar een circulaire economie. Kooistra is erg tevreden over de ondersteuning die hij van de regionale overheid heeft gekregen. Het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) kende aan het begin van de ontwikkelingen subsidie toe uit de EFRO-tender Valorisatie. “Op dat moment was dat echt het zetje dat we nodig hadden. Het heeft de drempel verlaagd om het risico en de investering aan te durven.”

Van de Blank-robot zijn inmiddels acht systemen gebouwd en geleverd. Maar er wordt nog steeds  hard gewerkt om de robot verder te optimaliseren. Kooistra: “We hebben het smeerproces in de afgelopen jaren enorm verfijnd. De machine is nu in staat om nog nauwkeuriger, zuiniger en hoogwaardiger te sprayen. Ook kunnen we een productielijn met meerdere mallen nu gelijktijdig smeren.” De directeur van STT Products verwacht dat de Blank-robot de komende jaren een verdere doorbraak gaat maken in de internationale glasindustrie. 

Lees ook het eerder gepubliceerde verhaal over dit project: Slimme robot zorgt voor slanke flessen.